بررسی سلامت عصبی - روانی، تیروئید، استخوان، قلب و عروق و تحمل گلوکز در مبتلایان به پرکاری تیروئید که به طور مستمر متی مازول دریافت می کنند با آنهایی که با ید رادیواکتیو درمان شده اند
Abstract
در فاصله1368- 1388 ،576 بیمار مبتلا به پرکاری تیروئید که سن بیشتر از40 سال داشتند .با تشخیص بالینی و آزمایشگاهی پرکاری تیروئید تحت درمان با متی مازول قرار گرفتند .از576 بیمار اولیه51 نفر(9 ) د رطول درمان با متی مازول مراجعه نکردند و یا از ابتدا ید رادیواکتیو را ترجیح دادند همچنین12 بیماری که در طول درمان برگشت بیماری را داشتند(Relapse) نیز با ید رادیواکتیو درمان شدند در جمعیت اول در طول یک سال و نیم بعد از قطع دارو104 نفر از513 بیمار با علایم بالینی پرکاری تیروئید مراجعه کردند در جمعیت دوم که شامل132 نفر از جمعیت بیماران با عود پرکاری تیروئید که تعدادی از آنها نیز با جمعیت گروه اول مشترک بود به دو گروه تقسیم شدند59 نفر در گروه اول تحت درمان با متی مازول ممتد و73 نفر در گروه دوم تحت درمان با ید رادیواکتیو قرار گرفتند و در این دو گروه نتایج آزمون های روانی - عصبی، که شامل هشت آزمون روانپزشکی تحت عنوان1) :مقیاس تجدیدنظر شده هوش وکسلر،2) مقیاس تجدید نظر شده حافظه وکسلر،3) آزمون آندره ری،4) آزمونScl90 ،5) آزمون دیداری حرکتی بندر کشتالت،6) آزمونSF36 ،7) آزمونHAD ،8) آزمونGHQ28 می باشد . بررسی تراکم استخوان و تست های فونکسیون تیروئید به صورت اندازه گیریTSH ، وFT4 وT3 ،Anti TPO وTRAb و غلظت لیپیدهای سرم، به صورت کلسترول کل،Tg ،HDL وLDL ، قندخون ناشتا و دو ساعته، سطح انسولین، اندازه گیریIR - HOMA و بررسی اندکس های اکوکاردیوگرافیک مورد مقایسه قرار گرفت .این مطالعه به صورت کارآزمایی بالینی و نیمه تصادفی و با پیگیری حداقل10 - 18 ساله انجام شد در این مطالعه تفاوت جنسیت در دو گروه متی مازول و ید رادیواکتیو معنی دار بود که برای تمام متغیرهای اندازه گیری شده از این نظرAdjusment صورت گرفت .نمایه توده بدن در گروه زنان تحت درمان با متی مازول کمتر از گروه ید رادیواکتبو بود، فعالیت فیزیکی کم در گروه ید رادیواکتیو بیشتر از متی مازول بود .در معاینه فیزیکی تیروئید بر اساس تقسیم بندیWHO ، اندازه موارد تیروئید بزرگتر از حد طبیعی در گروه متی مازول بیشتر از ید رادیواکتیو بود، تراکم استخوان در زنان گروه متی مازول در مهره های کمری بالاتر از گروه ید رادیواکتیو بود اما بعد ازAdjust کردن جنسیت و یائسگی این تفاوت از بین رفت .در مورد یافته های آزمایشگاهی قندخون ناشتا در مجموع و در گروه زنان در گروه ید رادیواکتیو بیشتر از گروه متی مازول بود .قندخون2 ساعت بعد از خوردن75 گرم گلوکز در گروه زنان تحت درمان با متی مازول کمتر از گروه ید رادیواکتیو بود .میانگین غلظت سرمیFT4 در گروه ید رادیواکتیو به وضوح بیشتر از گروه متی مازول بود .میانگین غلظت سرمیT3 وTRAB در مجموع و در گروه زنان در زیر گروه متی مازول بالاتر از ید رادیواکتیو بود .میانگین غلظت سرمی کلسترول وLDL و تری گلیسرید در گروه متی مازول کمتر از ید رادیواکتیو و در موردHDL در گروه متی مازول بیشتر از ید رادیواکتیو بود .دفعاتTSH غیرطبیعی در طی15 سال پیگیری بیماران بیشتر از5 و کمتر از ۰/۳ در گروه ید رادیواکتیو بیشتر از متی مازول بود .اکوکاردیوگرافی نشانگر دیسفونکسیون دیاستولی بیشتر در گروه ید رادیواکتیو نسبت به متی مازول بود .براساس آزمون روانشناسی90SClL ، میانگین وسواس - اجباری در مردان گروه ید رادیواکتیو بیشتر از گروه متی مازول بود و هم چنین معیار روان پریشی در گروه ید رادیواکتیو بیشتر از متی مازول بود .میانگین آزمونIQ در مردان گروه متی مازول بیشتر از گروه ید رادیواکتیو بود .میانگین امتیاز حافظه وکسلر در خانم های گروه متی مازول بیشتر از ید رادیواکتیو و همچنین امتیاز یادگیری تداعی ها و تکرار ارقام در گروه متی مازول بیشتر از ید رادیواکتیو بود .در آزمون روانشناسیHAD در زنان گروه ید رادیواکتیو افسردگی بیشتر از گروه متی مازول بود در کل آزمون های روانشناسی گرچه در بسیاری از موارد تفاوت آماری بین دو گروه دیده نشد اما تمایل در بیشتر آزمون ها به نفع استفاده از متی مازول به جای ید رادیواکتیو بود و در کسانی که مصرف طولانی مدت متی مازول در مقایسه با ید رادیواکتیو داشته اند اندکس های حافظه وIQ بهتری داشته اند .در دو دهة گذشته ید رادیواکتیو درمانی به دلیل آسانی، قابلیت تکرارپذیری، کم خرج بودن و عود کمتر بیماری به عنوان درمان انتخابی در موارد عود بیماری ناشی از گواتر سمی منتشر شناخته شده است .اما باید در نظر داشت که علاوه بر بروز هیپوتیروئیدی که در50 - 100افرادی که با دوز بالای ید رادیواکتیو درمان می شوند مشکلات دیگری مانند افزایش مشکلات قلبی - عروقی، تغییر در تراکم استخوان و اختلال در تست های روانشناختی و کاهش کیفیت زندگی نیز گریبانگیر این بیماران می شود .در مقابل استفاده درازمدت از متی مازول در این بیماران بدون عارضه جدی و با پذیرش بهتری در بیماران همراه است .با توجه به مطالب فوق از حدود18 سال قبل در طی یک تحقیق آینده نگر اثرات درمان ممتد با داروهای ضد تیروئید با تجویز ید رادیواکتیو در بیماران مبتلا به گواتر منتشر سمی مقایسه شد