بررسی نظرات اعضاء هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد در زمینه آموزش پزشکی پاسخگو

Abstract

چکیده: زمینه تحقیق: آموزش پزشکي مي بايست پاسخگوي نيازهاي جامعه باشد و براي برخورداري همه انسانها از چهار ارزش برابري(عدالت)، کيفيت، ارتباط (وابستگي) و بازدهي (مقرون به صرفه بودن) در خدمات بهداشتي و درماني گام بردارد. اعضاء هيات علمي در اين راستا نقش بسزائي را ايفاء مي نمايند، زيرا آموزش دانشجوياني را بعهده دارند که در آينده جزء ارائه دهندگان خدمت به نيازهاي جامعه مي باشند. هدف: تعيين نظرات اعضاء هيات علمي دانشگاه علوم پزشکي مشهد در زمينه آموزش پزشکي پاسخگو. روش مطالعه: يک تحقيق مقطعي- توصيفي است که در دانشکده هاي پزشکي، دندانپزشکي، داروسازي، پرستاري، پيراپزشکي و بهداشت و طب سنتي مکمل دانشگاه علوم پزشکي مشهد انجام شد. ابتدا پرسشنامه محقق ساخته با نظرات کارشناسان در اين زمينه مورد بررسی قرار گرفت و با انجام اصلاحات مختصر روايي آن مورد تایید قرار گرفت و برای بررسی پایایی محتوايی و شکلی پرسشنامه، این ابزار در بين 15 نفر از اعضاء هیات علمی گروه ها و رشته های مختلف توزیع گردید و نهایتاً از روشTest- Re test میزان همبستگی موجود بین سئوالهای جفت شده بررسي که حاکی از وجود پایایی بسیار مناسب پرسشنامه بود. پس از جمع آوري داده هاي به دست آمده با استفاده از روشهای آمار توصيفي جداول و نمودارهای مناسب استخراج و با استفاده از مدلهای آمار استنباطی در سطح معني داری α=0/05 تجزيه وتحليل شد. نتایج: در مجموع 133 نفر پرسشنامه را تکميل نمودند که از اين بين91% فارغ التحصيل دانشگاههاي تيپ يک و 68% اعضاء هيات علمي باليني، 65% مرد، 58% از دانشکده پزشکي و 30% فارغ التحصيل دانشگاه علوم پزشکی مشهد و بيش از50% فارغ التحصيل سالهاي81 تا90 و40% متخصص، 25%فوق تخصص و20% Ph.Dو 15%کارشناسي ارشد و10%استاد، 27% دانشيار، 46% استاديار و16% مربي بودند. سن، جنسيت، سابقه تدريس و سال فارغ التحصيلي با نتايج بدست آمده اختلاف معني داري نداشت، همچنين نظرات همکاران علوم باليني با علوم پايه و استادان، دانشياران، استادياران و مربيان نسبت به هم تفاوت معني داري نداشت. موارد خاص نظير آگاهي نسبت به وجود واحد آموزش پاسخگو در معاونت آموزشي دانشگاه (p<0/001)،عدم وجود آن در معاونت بهداشتي دانشگاه (p<0/001)، و معاونت درمان دانشگاه (p<0/001) وجود مسئول مشخص براي اين واحد در دانشگاه (p<0/001)، ميزان مراجعه به واحد آموزش پاسخگوي دانشگاه (p<0/003)، مشخص بودن جايگاه آموزش پزشکي پاسخگودر علوم پزشکي (p<0/006)، و لزوم انجام 50% آموزش پزشکي به صورت سرپايي (p<0/008) بين اعضاء هيات علمي دانشگاه در دانشکده هاي مختلف تفاوت معني داري وجود داشت. اعضاء هيات علمي دانشگاه آگاهي کمي نسبت به آموزش پزشکي پاسخگو داشته که به نسبت دانشکده داروسازي در مجموع آگاهي کمتري نسبت به ساير اعضاء هيات علمي دانشگاه دارند. بحث و نتیجه گیری: بنظر مي رسد با توجه به جديد بودن بحث آموزش پزشکي پاسخگو در علوم پزشکي سطح آگاهي اعضاء هيات علمي دانشگاه علوم پزشکي مشهد نسبت به اين موضوع پائين است که مي بايست با استفاده از روشهاي مختلف ضمن اطلاع رساني وتدوين جايگاه موثر اين آموزش در رفع نيازهاي جامعه ، مفاهيم و تاثيرات مستخرج از آموزش پزشکي پاسخگو در سطح دانشگاه علوم پزشکي مشهد تقويت گردد. کلید واژه ها: آموزش پزشکي پاسخگو – اعضاء هيات علمي

Abstract: Background: Medical education should satisfy social needs and aims to provide equity , quality , relevance and cost-effectiveness in medical and health services for all humans. Faculty members may play a great role in this field, because they educate the students who will be service providers to social needs. Purpose: Access to clinical and basic sciences faculties’ opinion subsidiary schools on social accountability medical education in Mashhad University of Medical Sciences (MUMS). Methods: This is a cross- sectional analyctic study in Medical, Dentistry, Pharmacy, paramedical, and Complementary Traditional Schools at Mashhad University of Medical Sciences, Iran. At first, a researcher made questionnaire was developed and modified by experts to be reliabile. Then for proving its content and construct validity, the questionnaires were distributed among 15 faculties in different departments and schools. And at last it was tested by test-retest statistics and the correlation between paired questions was more than 90%, which shows the significant validity of questionnaire. After collecting the data, inferential-descriptive statistic was used for their analysis, and related tables and charts were achieved. It is worthy to mention that the significant level of the analysis was α<0.05. Results: 133 faculties have completed the questionnaires, among them 91% were graduated from high ranked (type I) Iranian universities, 68% clinical faculties, 65% male, 58% from Medical School, 30% graduated from MUMS, and more than 50% were graduated between 2002-2012, 40% specialist, 25% subspecialist, 20% PhD, 15% MSc. and 10% professor, 27% associate professor, 46% assistant professor and 16% lecturer. There was no significant difference in age, sex, educational experience, and date of graduation. There was no significant difference in viewpoints of clinical and basic sciences faculties; professors, associate professors, assistant professors and lecturers. There was significant difference in specific cases such as existence of educational accountability affair in Educational vice chancellor office (p<0.001), Health vice chancellor office (p<0.001), treatment vice chancellor office (p<0.001), existence of specific responsible (p<0.001), referring to educational accountability affair (p<0.003), determined position of educational accountability (p<0.006) and necessity of 50% swift education (p<0.008) among different schools. Faculties at Pharmaceutics School had the less awareness on the items of questionnaire. Conclusion: It seems that the awareness of faculties at MUMS on educational accountability is limited, and its degree at Pharmaceutics School is lower than other schools. So the necessity of informing, development of position, concepts and elicitation of educational accountability at MUMS, specially at Pharmaceutics School should be reinforced. Keywords: Faculty, Social Accountability Medical Education